Portret van een levenskunstenaar

Jolanda Kieneker is 54 jaar en kunstenaar. Ze schildert voornamelijk portretten en naakten. Al op jonge leeftijd moest Jolanda leren leven met een dwarslaesie. Dat lot heeft zij omarmd als de levenskunstenaar die zij óók is: met veerkracht en met overgave, verlangend naar schoonheid en nieuwsgierig naar wat die andere weg haar zou brengen. In het kader van het Coloplast Fit for Life programma interviewden wij Jolanda over haar passie. Dit verhaal is een ingekorte versie van dat gesprek, aangevuld met woorden waarmee zij haar lotgenoten een hart onder de riem wil steken.

Niet het einde van de wereld

Jolanda is dertien als zij een doorgebroken blindedarmontsteking krijgt. Door bacteriën die achterblijven, ontwikkelt zich een groot abces achter het hart en de longen. Zij wordt net op tijd hieraan geopereerd, maar de schade is dan al aangericht. Jolanda heeft een dwarslaesie en moet daarmee leren leven. Haar opvoeding, geloof en mentaliteit geven haar de kracht om door te gaan. Jolanda: “Mijn ouders zeiden altijd: ‘Het is heel erg wat je is overkomen en je mag er altijd om huilen, maar het is niet het einde van de wereld.’ Met hun steun en met die houding probeerde ik er het beste van te maken. Mijn droom om in de medische wereld te werken moest ik opgeven, maar tijdens de lange revalidatieperiode werd tekenen mijn uitlaatklep. Uiteindelijk ging ik naar de kunstacademie en heb ik van mijn hobby mijn werk kunnen maken.”

Schoonheid scheppen

Jolanda heeft een atelier aan huis waar ze altijd bezig is met nieuwe werken. “Ik vind het prachtig om scheppend bezig te zijn. Schoonheid biedt mij kansen om te groeien. Voor het maken van sprekende portretten probeer ik de persoon echt te leren kennen. Ik schilder ook ‘in memoriam portretten’ van mensen die overleden zijn. Dan voer ik intensieve gesprekken met de nabestaanden om via verhalen en foto’s het typerende karakter te vangen op het doek. Door mijn ervaring met rouw en verlies op heel jonge leeftijd kan ik hen voor mijn gevoel veel ondersteuning en troost bieden.”

Een boek vol nieuwe dromen

“Een tijd geleden hield ik een verhaal bij de opening van Beatrixoord, het UMCG Centrum voor Revalidatie in Haren. Ik hield mijn lotgenoten voor dat zij altijd de keuze hebben tussen enerzijds woede, onmacht en teleurstelling en anderzijds rust, energie en vertrouwen. Ieder mens heeft beide kanten in zich, maar je kunt zelf kiezen welke gevoelens je voedt. Met de komst van de dwarslaesie gaat er een heel boek voor je dicht, gevuld met dromen die pasten bij een fysiek gezond lichaam. Tegelijkertijd opent zich een nieuw boek en ik raad mensen aan om dat met grote verwachting te lezen. Houd je talenten tegen het licht van de nieuwe werkelijkheid en ga op weg. Zoek reisgenoten die je vertrouwt en die er uit liefde gewoon voor jou willen zijn. Aanvaard je nieuwe plek, aanvaard je rolstoel en sterker nog, omarm hem als jouw beste vriend, want jouw rolstoel is onderdeel van je nieuwe droom en brengt jou letterlijk waar je wezen wilt.”